Blog: Leider Medical Extrication Team Circuit Zandvoort aan het woord

Björn Vos: trainer en official in de autosport

Björn Vos weet zijn passies voor de zorg en de autosport perfect te combineren. Vos is chauffeur en verpleegkundige bij de Regionale Ambulancevoorziening Gooi en Vechtstreek. Daarnaast is hij leider van het Extrication Team van Circuit Zandvoort en wordt hij regelmatig gevraagd om ondersteuning te bieden bij internationale evenementen in het buitenland. Zo is het Extrication Team Zandvoort een vast onderdeel van het medische team van Le Mans. Ook geeft Vos zijn kennis door via het opleidingsprogramma van de KNAF aan ambulancepersoneel en de bezettingen van de Medical Cars. Witte Kruis Evenementenzorg vroeg Vos naar zijn bijzondere werk binnen het Extrication Team.

Wat doet een Extrication Team?

Een Extrication Team komt in beeld bij een ongeluk op een racebaan. De crash wordt gemeld door Race Control. Dan is de Medical Car er als eerste bij. Zit de rijder bekneld of is hij/zij bewusteloos? Dan rukt het Extrication Team uit. Het team zorgt ervoor dat de rijder gecontroleerd uit de auto gehaald wordt. De Extrication Teamleden hebben de middelen om mensen zonder knippen of zagen uit de auto te krijgen. Daarvoor worden ze opgeleid door de FIA (Federation Internationale de l’Automobile) en de KNAF (KNAC Nationale Autosport Federatie).

Uitmuntende prestaties Extrication Team Zandvoort

Tot zo’n tien jaar geleden hadden we in Zandvoort nog geen extrication team. Het eerste team is toen door Vos opgezet: Extrication Team Zandvoort. Het team werd al snel beloond met een prestigieuze prijs, de FIA Award ‘Best Team of Officials’. Vos: “Hoe we binnen de ambulancezorg in Nederland werken, met de kaders en richtlijnen van AZN, strookt niet met de richtlijnen van de FIA. Ik heb die richtlijnen met elkaar gecombineerd en op die wijze het Extrication Team opgeleid. Toen we echt konden laten zien hoe wij als team te werk gaan, wonnen we een jaar later (in 2014) de FIA Award. De FIA was gecharmeerd van onze visie en manier van werken.” De extrication teams in Nederland lopen een jaar of vijf voor op de teams in andere landen, vertelt Vos. “Dat is tof, want dan kun je een bepaald inzicht dat wij net in Nederland hebben geleerd toelichten in het buitenland. Dat wordt dan ook vaak overgenomen.”

Medical Center Circuit Zandvoort

Er wordt op dit moment hard gewerkt aan de verbouwing van Circuit Zandvoort voor de terugkeer van de Formule 1 in Nederland. Daarbij hoort ook een schitterend nieuw Medical Center inclusief shockroom. Het Medical Team van Witte Kruis Evenementenzorg voorziet sinds januari 2020 de coureurs, bijbehorende teams, officials en medewerkers van Circuit Zandvoort van medische zorg. Het Medical Team opereert vanuit het Medical Center op het circuit tijdens alle evenementen op Zandvoort. Vos: “Driving-fun days, testdagen, formule 1/2/3/4/E. Bij elk evenement horen net weer andere vaardigheden. Zo hebben de professionelere klassen andere auto’s en materialen dan de amateurrijders.”

Specialistische opleidingen voor medici

Tot voor kort was er nog geen opleiding voor medische hulpverleners in de autosport, terwijl medisch personeel vaak niet op de hoogte is van specifieke autosportzaken zoals een vijfpuntsgordel of een Head and Neck support systeem. Een aantal jaar geleden heeft Vos voor de KNAF een opleiding opgezet voor medici in Nederland, om die specialistische autosportkennis mee te geven. “Je leert bijvoorbeeld hoe je als hulpverlener een brand kunt oplossen in een auto en waar je op moet letten bij brand in elektrische auto’s. Maar ook hoe je een 5-punts autogordel los kunt maken. Zo trainen we nu ook alle hulpverleners van Witte Kruis Evenementenzorg. Door het volgen van de specialistische training zijn de hulpverleners toegerust om alert te handelen op de verschillende circuits,” vertelt Vos.

Gestructureerde werkwijze Extrication Team

Het Extrication Team Zandvoort bestaat uit een Leider Extrication Team (Vos), een dokter, een verpleegkundige en drie extrication members. Elk extrication member heeft z’n eigen rol, zoals communicator of materiaalhoofd. Dat komt heel nauw, want er is weinig tijd. Vos: “De hoeveelheid tijd die een Extrication Team heeft om een rijder uit de auto te halen, verschilt per ongeval. Er zijn drie labels die aan een ongeval gehangen kunnen worden: emergency rapid, semi rapid en full KED. Bij emergency rapid staat de auto in de brand. De richtlijn van de FIA is dat de rijder dan binnen een minuut uit de auto moet zijn. De extrication teams in Nederland zijn in staat om een extrication binnen 30 seconden uit te voeren. 30 seconden sneller dan de standaard dus. Het record van het Extrication Team Zandvoort staat op 17 seconden. Bij het label semi rapid moet een rijder binnen 2 minuten uit de auto zijn. Bij full KED binnen 10 minuten. De controle door de FIA voor een race is strikt. Voor elke wedstrijd leg je als team opnieuw een examen af om te testen of het team capabel is voor de auto’s van de betreffende race. Soms moet een team tot wel zeven extrications voor doen, één dag voor de races.”

Meer weten?

Luister ook de podcast voor het hele interview met Björn Vos.